Padaczka jest jedną z najpowszechniej występujących chorób neurologicznych. Powoduje ona występowanie wyładowań bioelektrycznych w neuronach, które kończą się napadem padaczkowym. Na szczęście nieustanny rozwój medycyny dostarcza nam coraz więcej informacji na temat epilepsji. Dzięki temu możliwe jest przewidzenie nadchodzącego napadu padaczkowego. W tym artykule wyjaśnimy i omówimy pojęcie tzw. aury przed napadem padaczki.
Spis treści
Co to jest aura przed napadem padaczkowym?
Najprościej mówiąc, aura to różne objawy, które poprzedzają napad padaczkowy. Objawy te stanowią zbiór nieprawidłowych zachowań i odczuć, które są widoczne lub nie dla osób znajdujących się w otoczeniu osoby cierpiącej na epilepsję, a często także dla niej samej.
Wg klasyfikacji Międzynarodowej Ligi Przeciwpadaczkowej aura jest dziś poprawnie nazywana napadem o ogniskowym początku bez zaburzeń świadomości.
Do specyficznych (różniących się znacznie od zwyczajnych, codziennych) odczuć pojawiających się podczas aury możemy zaliczyć chociażby dziwne odczuwanie smaku, zapachu, poczucie dyskomfortu, lęku, ale również stan nagłego, wyjątkowo dobrego samopoczucia. Aura to wyraźny sygnał poprzedzający następczy napad padaczkowy, choć bywa, że sama aura występuje bez następującego po niej napadu.
Dzięki odczuwaniu aury możemy więc przynajmniej w częściowy sposób kontrolować sytuację i zabezpieczyć osobę przed zbliżającym się napadem, jeszcze zanim nastąpią potencjalnie urazowe jego skutki związane np. z upadkiem.
Napady padaczkowe a aura
Warto także zaznaczyć, że podczas trwania napadu padaczki również występuje szereg objawów, takich jak np. drgawki.
Ponieważ aura jest małym napadem padaczkowym poprzedzającym napad większy, należy w takiej sytuacji wyróżnić występowanie dwóch rodzajów napadów u jednego chorego, gdy najczęściej napad właściwy jest następstwem aury, choć jak wspominano wyżej, cała sekwencja może zakończyć się na etapie aury.
Objawy przed napadem padaczki
Aury klasyfikowane są najczęściej według wywoływanych przez nie objawów. Wśród najczęściej występujących rodzajów aury możemy wyróżnić następujące:
- Aura psychiczna – wiąże się z aktywacją obszarów limbicznych i skroniowych. Charakteryzuje się występowaniem złudzeń, depersonalizacją, halucynacjami sensorycznymi, poczuciem ponownego przeżywania tych samych wydarzeń (déjà vu).
- Aura autonomiczna – związana z nieprawidłową aktywacją układu autonomicznego. Objawy występujące w tej aurze to chociażby wymioty, bladość skóry, jeżenie się włosów, tachykardia.
- Aura sensoryczna – w przypadku aur zmysłowych może dochodzić np. do zaburzeń widzenia ruchowego, halucynacji, widzenia punktowego, drętwienia kończyn, nagłego odczuwania gorąca lub zimna.
Objawy aury możemy podzielić na zmysłowe oraz fizyczne:
Objawy zmysłowe (psychiczne):
- odbieranie znanych choremu zapachów i smaków jako dziwnych i zupełnie nieznanych,
- niewyraźny lub rozmyty obraz widzenia,
- silne poczucie, że dana osoba lub miejsce jest dobrze znane, podczas gdy chory poznaje tę osobę po raz pierwszy lub po raz pierwszy znajduje się w jakimś miejscu (déjà vu),
- silne poczucie nieznajomości osoby, z którą widzi się chory, lub nieznajomości miejsca, w którym przebywa, pomimo że osoba ta lub miejsce jest znane chorującemu (jamais vu),
- natłok myśli i uaktywnienie pamięci długotrwałej.
Objawy fizyczne:
- nudności przypominające odruchy wymiotne,
- nasilone bóle głowy, zawroty, występowanie punktowego bólu głowy,
- drętwienie i mrowienie kończyn lub całych części ciała (np. jego prawej lub lewej strony).
Jak przewidzieć napad padaczki?
Napad padaczkowy wielokrotnie da się przewidzieć. Różne są jednak umiejętności i wyczulenie osób chorych w tym zakresie.
Cały „cykl” padaczkowy składa się z kilku faz: okresu między napadami, zwiastunów (długo przed napadem zdarza się jego przeczucie), aury przednapadowej, napadu, który może mieć kilka różnych etapów, oraz fazy ponapadowej.
W tym okresie ważne jest działanie profilaktyczne, na które składać się może między innymi leczenie prewencyjne, systematyczne kontrolowanie stanu zdrowia poprzez wykonywanie badań (np. EEG), przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych.
Wszystko to służy profilaktyce zdrowotnej, jednak oprócz tego typu zabezpieczeń warto wiedzieć o podanych w artykule objawach stanowiących aurę. Warto także zapoznać z nimi najbliższe otoczenie: rodzinę, znajomych, osoby z pracy. Choć często mówienie o problemach zdrowotnych sprawia nam trudność, to poinformowanie o nich ludzi, z którymi mamy kontakt na co dzień, może przyczynić się do zapewnienia nam bezpieczeństwa w razie zbliżającego się napadu epileptycznego.
