Padaczka – znana również jako epilepsja – jest jednym z najczęstszych schorzeń neurologicznych, jakie mogą występować u dzieci. Według szacunków w Polsce zmaga się z nią ok. 200 tysięcy kilkulatków, czyli prawie 0,5% społeczeństwa. W przypadku małych pacjentów kluczowa jest dobra diagnostyka, która pozwoli odróżnić epilepsję od niepadaczkowych zaburzeń napadowych. Ważne – również dla rodziców – są nowoczesne metody leczenia.
Spis treści
Co powoduje padaczkę u dzieci?
U blisko połowy pacjentów przyczyny wystąpienia padaczki są trudne do ustalenia. Rzadko kiedy są one jednoznaczne. Neurolodzy wskazują na kilka z nich:
- ⅓ przypadków to tak zwane napady kryptogenne – czyli o nieznanej przyczynie,
- co piąte chorujące dziecko zmaga się z padaczką objawową wywołaną przez zmiany w mózgu (w okresie płodowym może je spowodować choroba lub zatrucie matki) lub będącą symptomem innej choroby.,
- epilepsja to również przypadłość uwarunkowana genetycznie. Współczesna nauka identyfikuje około 50-60 genów, które mogą wywołać napad padaczki,
- padaczkę mogą także sprowokować urazy mózgu – mechaniczne lub wywołane przez niedotlenienie narządu,
- do napadów epilepsji przyczyniają się infekcje ośrodkowego układu nerwowego – zarówno te bakteryjne, pasożytnicze, wirusowe – oraz nowotwory.
Jakie są odmiany padaczki dziecięcej?
Duża część przypadków padaczki dziecięcej ma łagodny przebieg i jest bardzo duża szansa, że napady miną z wiekiem. Nawet jeśli tak się nie stanie, będzie można je łatwo kontrolować oraz leczyć farmakologicznie. Według specjalistów jedynie od 3 do 10% dzieci zmaga się z cięższym przebiegiem tej choroby. Do najczęściej spotykanych odmian padaczki dziecięcej należą:
- zespół Janza, znany również jako młodzieńcza padaczka miokloniczna. Dotyka ok. 7% pacjentów i uaktywnia się w okresie dojrzewania. Objawy pojawiają się najczęściej po przebudzeniu, a do ich nasilenia może przyczynić się brak snu, światło stroboskopowe lub miesiączka. Lekarze często jako przyczynę zespołu Janza wskazują podłoże genetyczne.
- dziecięce napady nieświadomości, które uaktywniają się między 6. a 7. rokiem życia. Ten typ epilepsji ma bardzo charakterystyczne objawy – pacjent zastyga nagle w bezruchu, mruga w specyficzny sposób lub wpatruje się w przestrzeń pustym wzrokiem.
- padaczka rolandyczna uaktywnia się najczęściej w wieku 8-9 lat, ale może pojawić się też wcześniej tj. około 5. roku życia. Jej napady często ustępują samoistnie w okolicach 13. – 16. roku życia. Z tym typem epilepsji zmaga się co czwarty pacjent. Charakteryzuje się on przede wszystkim zesztywnieniem mięśni języka oraz twarzy lub zaburzeniami artykulacji.
Należy pamiętać, że im szybciej skonsultuje się potencjalne napady padaczki z wykwalifikowanym neurologiem-epileptologiem, tym większa szansa na wyciszenie tej choroby.
Jak powinna przebiegać prawidłowa diagnostyka epilepsji u dzieci?
W przypadku najmłodszych pacjentów bardzo ważna jest precyzyjna i szybka diagnoza. U małych dzieci istnieje bowiem duże ryzyko pomylenia epilepsji z innymi zaburzeniami niepadaczkowymi o charakterze napadowym jak chociażby:
- tiki,
- drgawki gorączkowe,
- afektywny bezdech,
- łagodne zawroty głowy.
Jednym z najważniejszych badań umożliwiających rozpoznanie padaczki u dzieci jest elektroencefalogram, znany powszechnie jako EEG. Podczas badania analizowana jest bioelektryczna czynność mózgu. U dzieci wykonuje się je najczęściej podczas snu – najlepiej takiego, który wynika z ich naturalnego trybu dobowego. Najzdrowsze i najbardziej komfortowe zarówno dla małego pacjenta, jak i dla jego rodziców jest zatem wykonanie takiego badania w nocy lub – w przypadku młodszych dzieci – w czasie rutynowej dziennej drzemki.
Trzeba jednak pamiętać, że samo badanie nie postawi diagnozy, a jedynie pomoże rozwiać pojawiające się wątpliwości. Dlatego kluczowe jest nie tylko to, kto wykona badanie, ale również kto interpretuje wynikibadania.
Nowoczesne metody leczenia padaczki dziecięcej
Opieka nad dzieckiem chorującym na padaczkę wymaga szczególnej uwagi i troski. Dla rodziców niezwykle ważny jest nie tylko stały, ale przede wszystkim szybki kontakt z lekarzem – niezależnie od miejsca, w jakim się znajdują. Zwłaszcza że napady padaczki najczęściej mają miejsce nie podczas wizyty w gabinecie lekarskim, a poza nim. W takich sytuacjach z pomocą przychodzą nowoczesne metody leczenia, które umożliwiają konsultacje również na odległość. Taką możliwość daje chociażby Neuroterminal, czyli multifunkcyjna platforma do opieki i leczenia pacjentów z całego kraju. Za pomocą platformy rodzice mogą na bieżąco przesyłać i konsultować wyniki badań, a cała historia choroby i jej leczenia jest w jednym miejscu. Platforma umożliwia także przesyłanie nagrań ataków padaczkowych w celu ich oceny przez lekarza prowadzącego. Takie rozwiązanie daje duże poczucie bezpieczeństwa, co jest wyjątkowo ważne dla rodziców małych pacjentów.
Neuroterminal to także duże ułatwienie dla rodziców jednego z naszych Pacjentów – Czarka. Poznajcie historię 2-latka.
Współpraca merytoryczna: dr n. med. Barbara Krukowska-Andrzejczyk.
